Masz spółkę z zakładem za granicą? Zadbaj o prawidłowe ceny transferowe
Tematyka cen transferowych często bywa niedoceniana przez przedsiębiorców. Jest jednak niezwykle istotna, zwłaszcza gdy spółka posiada zakład podatkowy za granicą. Niezastosowanie odpowiednich procedur może prowadzić do poważnych konsekwencji podatkowych. Poniżej wyjaśniamy, jak skutecznie zarządzać cenami transferowymi, opierając się na aktualnych przepisach prawa.
Co to są ceny transferowe?
Ceny transferowe to wartości stosowane w transakcjach między podmiotami powiązanymi, np. między polską spółką a jej zagranicznym zakładem. Organy podatkowe wymagają, aby ceny te były ustalane zgodnie z zasadą ceny rynkowej (ang. arm's length principle), tj. w wysokości, jaką ustaliłyby niezależne podmioty w analogicznych warunkach. Celem jest zapobieganie manipulacjom mającym na celu unikanie opodatkowania poprzez sztuczne przenoszenie zysków.
Podstawę prawną stanowi art. 11a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) oraz analogiczny art. 23m ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT).
Zakład podatkowy – formalnie powiązany, lecz traktowany odrębnie
Zakład podatkowy, choć jest częścią przedsiębiorstwa, traktowany jest przez przepisy podatkowe jako odrębny podmiot gospodarczy. Zgodnie z przepisami ustawy o CIT (art. 11a ust. 1 pkt 2), transakcje pomiędzy spółką macierzystą a zakładem podatkowym powinny być dokumentowane i wyceniane tak, jakby odbywały się między podmiotami niezależnymi.

Jak ustalić rynkowość cen transferowych?
Aby prawidłowo ustalić ceny transferowe, konieczna jest analiza porównawcza (benchmarking). Metody ustalania cen transferowych opisane są w art. 11d ustawy o CIT, wśród których wyróżnia się m.in. metodę porównywalnej ceny niekontrolowanej, metodę ceny odprzedaży oraz metodę koszt plus. W praktyce polega to na analizie transakcji na rynku między niezależnymi podmiotami i porównaniu ich do analizowanych transakcji kontrolowanych.
Przykładowo, jeśli zagraniczny zakład podatkowy świadczy usługi konsultingowe dla spółki macierzystej, benchmarking powinien obejmować średnie stawki rynkowe obowiązujące w analogicznych usługach świadczonych przez podmioty niezależne.
Kontrole organów podatkowych – konsekwencje nieprawidłowości
Organy podatkowe posiadają prawo do weryfikacji cen transferowych, opierając się na przepisach ordynacji podatkowej oraz ustawy o CIT. W przypadku wykrycia, że stosowane ceny odbiegają od rynkowych, fiskus może dokonać doszacowania przychodu. Skutkuje to obowiązkiem zapłaty zaległego podatku wraz z odsetkami oraz możliwością sankcji wynikających z kodeksu karno-skarbowego.

Obowiązki dokumentacyjne i sprawozdawcze
Podmioty powiązane są zobowiązane do sporządzenia szczegółowej dokumentacji cen transferowych, zgodnie z art. 11k-11t ustawy o CIT. Dokumentacja ta obejmuje:
- Local File – dokumentacja lokalna, którą należy przygotować w ciągu 10 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.
- Master File – dokumentacja grupowa, sporządzana w ciągu 12 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego.
- Formularz TPR – formularz informujący organy podatkowe o rodzajach transakcji kontrolowanych, ich wartości oraz wynikach analiz cen transferowych.
Jak uniknąć błędów?
Kluczowe znaczenie dla uniknięcia problemów podatkowych mają odpowiednia wiedza oraz precyzja przygotowania dokumentacji. Zalecane jest wcześniejsze przeprowadzenie analizy cen transferowych oraz szczegółowe przypisanie kosztów i przychodów do zakładu zagranicznego. Konsultacje z doradcą podatkowym mogą okazać się pomocne w wyeliminowaniu ryzyka błędów i ich konsekwencji.
Podsumowanie
Prawidłowe zarządzanie cenami transferowymi jest kluczowym obowiązkiem przedsiębiorstw działających międzynarodowo. Przestrzeganie obowiązujących przepisów, rzetelne przygotowanie dokumentacji oraz stały monitoring stosowanych rozwiązań mogą skutecznie zabezpieczyć spółkę przed negatywnymi skutkami kontroli podatkowych.