Ceny transferowe jak obliczyć: Klucz do zrozumienia i prawidłowego stosowania

Obliczanie cen transferowych można przeprowadzić na różne sposoby, w zależności od charakteru transakcji. W kontekście regulacji dotyczących transakcji między podmiotami powiązanymi, ceny transferowe odgrywają kluczową rolę w określaniu wartości takich transakcji oraz wynikających z nich obowiązków dokumentacyjnych. W kontekście transakcji restrukturyzacyjnych, dokumentacji oraz obowiązków związanych z formularzem TPR, cenom transferowych należy poświęcić szczególną uwagę. Wybór odpowiedniej metody zależy zarówno od specyfiki danej operacji, jak i dostępności danych. Poniżej przedstawiamy najczęściej stosowane metody:

Jakie wyróżniamy metody weryfikacji cen transferowych?

1. Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej (PCN)

Metoda porównywalnej ceny niekontrolowanej (MPCN) jest jedną z najczęściej stosowanych i najbardziej bezpośrednich metod weryfikacji cen transferowych. Polega ona na porównaniu ceny ustalonej w transakcji kontrolowanej (między podmiotami powiązanymi) z ceną stosowaną w porównywalnych transakcjach przez podmioty niepowiązane. W ten sposób ustala się, czy dana transakcja miała charakter rynkowy.

• Sposób działania: Porównanie dokonywane jest na podstawie cen stosowanych przez dany podmiot na porównywalnym rynku z podmiotami niepowiązanymi (wewnętrzne porównanie cen), lub na podstawie cen, jakie podmioty te stosują w porównywalnych transakcjach (zewnętrzne porównanie cen).
• Warianty: Metoda ta jest stosowana w dwóch wariantach: wewnętrznym lub zewnętrznym.
• Kiedy stosować? MPCN jest najbardziej odpowiednia, gdy istnieją bardzo zbliżone transakcje między podmiotami niezależnymi, co pozwala na bezpośrednie porównanie cen.
• Ważne aspekty: Należy zwrócić uwagę na porównywalność transakcji pod względem produktu, warunków transakcji, ilości, poziomu rynku i innych istotnych czynników. Progi dokumentacyjne muszą być ustalane dla każdej transakcji kontrolowanej oddzielnie, zarówno od strony przychodowej, jak i kosztowej.

2. Metoda ceny odsprzedaży

W metodzie ceny odsprzedaży, cena transferowa jest ustalana na podstawie ceny sprzedaży towarów lub usług nabytych od podmiotu powiązanego, pomniejszonej o rynkową marżę odsprzedaży.

• Sposób działania: Cena sprzedaży do podmiotu niepowiązanego towarów lub usług, które wcześniej nabyto od podmiotu powiązanego, jest pomniejszana o rynkową marżę odsprzedaży. Wynik tego działania stanowi cenę transferową. Wartość transakcji może być również ustalana na podstawie otrzymanych płatności.
• Kiedy stosować? Metoda ta jest szczególnie przydatna w przypadku dystrybucji towarów, gdzie podmiot powiązany pełni rolę pośrednika.
• Ważne aspekty: Kluczowe jest ustalenie odpowiedniej marży odsprzedaży, która powinna odzwierciedlać funkcje, aktywa i ryzyko ponoszone przez podmiot odsprzedający.

3. Metoda koszt plus

Metoda koszt plus polega na ustaleniu ceny transferowej jako sumy kosztów poniesionych przez sprzedawcę oraz narzutu zysku, z uwzględnieniem strony kosztowej.

• Sposób działania: Cena transferowa jest kalkulowana jako suma bazy kosztowej i narzutu zysku. Koszty obejmują zarówno koszty bezpośrednie, jak i pośrednie związane z nabyciem lub wytworzeniem przedmiotu transakcji.
• Kiedy stosować? Metoda ta jest często stosowana w przypadku produkcji kontraktowej lub świadczenia usług, gdzie podmiot powiązany ponosi koszty produkcji lub świadczenia usług.
• Ważne aspekty: Istotne jest prawidłowe określenie bazy kosztowej oraz narzutu zysku, który powinien być porównywalny do narzutów stosowanych przez niezależne podmioty w podobnych transakcjach.

4. Metoda marży transakcyjnej netto (TNMM)

Metoda marży transakcyjnej netto (TNMM) koncentruje się na analizie rentowności transakcji kontrolowanej i porównaniu jej z rentownością uzyskiwaną w podobnych transakcjach przez niezależne podmioty.

• Sposób działania: Analizuje się wskaźniki finansowe, takie jak marża operacyjna, marża zysku netto lub wskaźnik kosztów operacyjnych do przychodów, aby określić, czy rentowność transakcji kontrolowanej jest zgodna z zasadą ceny rynkowej.
• Kiedy stosować? TNMM jest elastyczną metodą, którą można stosować w różnych sytuacjach, zwłaszcza gdy trudno jest znaleźć bezpośrednie porównywalne transakcje cenowe3.
• Ważne aspekty: Kluczowe jest zidentyfikowanie odpowiedniego wskaźnika rentowności oraz zapewnienie porównywalności analizowanych transakcji pod względem funkcji, aktywów i ryzyk.

5. Metoda podziału zysku

Metoda podziału zysku polega na podziale zysków osiągniętych przez podmioty powiązane w wyniku wspólnych działań.

• Sposób działania: Zyski dzieli się między podmioty powiązane na podstawie analizy ich wkładu w generowanie tych zysków. Pod uwagę bierze się funkcje pełnione przez każdy podmiot, aktywa wykorzystywane oraz ryzyko ponoszone.
• Kiedy stosować? Metoda ta jest szczególnie przydatna w przypadku transakcji dotyczących aktywów niematerialnych, złożonych łańcuchów wartości lub gdy trudno jest jednoznacznie przypisać zyski do konkretnych transakcji.
• Ważne aspekty: Ważne jest dokładne określenie wkładu każdego podmiotu w generowanie zysków oraz zapewnienie obiektywnego i uzasadnionego podziału zysków.

Dodatkowe informacje:

• Wybór metody zależy od specyfiki transakcji, dostępności danych i porównywalności transakcji.
• W praktyce, przy wyborze metody należy uwzględnić mocne i słabe strony danej metody, odpowiedniość w kontekście analizy funkcjonalnej, dostępność danych oraz stopień porównywalności między transakcjami.
• Jeżeli żadna z tych pięciu standardowych metod nie jest odpowiednia, można zastosować inną, tzw. szóstą metodę, która będzie najbardziej odpowiednia w danych okolicznościach, w tym techniki wyceny.

Jak wybrać odpowiednią metodę?

Wybór odpowiedniej metody obliczania cen transferowych zależy od kilku czynników, w tym warunkach zawieranych transakcji:

• Rodzaj transakcji: Niektóre metody mogą być bardziej odpowiednie dla określonych typów transakcji niż inne, szczególnie w przypadku transakcji finansowych, gdzie prawidłowe określenie wartości na podstawie umów oraz innych dokumentów jest kluczowe.
• Dostępność danych: Wybór metody powinien uwzględniać dostępność wiarygodnych danych do analizy.
• Specyfika rynku: Rynki różnią się między sobą, co może wpłynąć na skuteczność danej metody.

W zakresie cen transferowych, rosnąca liczba kontroli oraz obowiązki związane z dokumentacją mają kluczowe znaczenie dla określenia wartości transakcji kontrolowanej oraz rzetelnego wypełniania obowiązków dokumentacyjnych zgodnie z przepisami.

Po co oblicza się ceny transferowe?

Obliczanie cen transferowych ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania transakcji między podmiotami powiązanymi. Głównym celem jest zapewnienie zgodności z zasadą ceny rynkowej, czyli ustalenie wartości transakcji w taki sposób, jakby miała ona miejsce między niezależnymi podmiotami działającymi na konkurencyjnym rynku..

1. Zapewnienie zgodności z przepisami podatkowymi

Wiele krajów posiada szczegółowe regulacje dotyczące cen transferowych, które mają na celu zapobieganie sztucznemu zaniżaniu dochodów i przenoszeniu zysków do jurysdykcji o niższym opodatkowaniu. Prawidłowe obliczenie cen transferowych pozwala uniknąć sporów z organami podatkowymi oraz ryzyka nałożenia kar i domiarów podatkowych. Ważnym elementem jest również dokumentacja związana z cenami transferowymi, która musi być zgodna z obowiązującymi przepisami i uwzględniać rynkowy charakter transakcji między podmiotami powiązanymi.

2. Ograniczenie ryzyka podwójnego opodatkowania

Nieprawidłowe ustalenie cen transferowych może prowadzić do sytuacji, w której jedna jurysdykcja podważa rozliczenia podatkowe i dokonuje korekty dochodu, co może skutkować opodatkowaniem tej samej transakcji w dwóch różnych krajach. Stosowanie uznanych metod kalkulacji cen transferowych pozwala ograniczyć ryzyko podwójnego opodatkowania i zapewnić zgodność z umowami o unikaniu podwójnego opodatkowania. Warto również zwrócić uwagę na obowiązki podatników dotyczące dokumentacji związanej z cenami transferowymi.

3. Ustalenie sprawiedliwego podziału zysków w grupie kapitałowej

Ceny transferowe pozwalają określić, w jaki sposób zyski powinny być podzielone między podmioty w ramach grupy kapitałowej, uwzględniając ich faktyczny wkład w działalność gospodarczą. Pomaga to w zachowaniu transparentności oraz unikaniu nieuzasadnionych transferów wartości między podmiotami powiązanymi. Ważnym aspektem jest również dokumentacja związana z cenami transferowymi, która określa wartość transakcji kontrolowanych i wpływ Polskiego Ładu na składanie oświadczeń.

4. Optymalizacja strategii finansowej i operacyjnej

Obliczanie cen transferowych to także narzędzie zarządzania finansami. Odpowiednie ustalenie wartości transakcji między podmiotami powiązanymi pozwala firmom efektywnie zarządzać przepływami pieniężnymi, rentownością oraz obciążeniami podatkowymi w różnych krajach. Warto również zwrócić uwagę na obowiązki podatników dotyczące dokumentacji związanej z cenami transferowymi.

5.Spełnienie obowiązków dokumentacyjnych i audytowych w dokumentacji cen transferowych

Firmy zobowiązane są do sporządzania dokumentacji cen transferowych, aby wykazać, że ich transakcje kontrolowane są zgodne z zasadą ceny rynkowej. Brak odpowiedniej dokumentacji może skutkować sankcjami oraz dodatkowymi kontrolami ze strony organów podatkowych. Warto również zwrócić uwagę na obowiązki podatników dotyczące określenia wartości transakcji kontrolowanych oraz na wpływ Polskiego Ładu na składanie oświadczeń związanych z cenami transferowymi.

Podsumowanie

Obliczanie cen transferowych to skomplikowany proces wymagający znajomości różnych metod oraz przepisów prawnych. Kluczowym elementem jest wybór odpowiedniej metody dostosowanej do specyfiki transakcji oraz zapewnienie odpowiedniej dokumentacji. Organ podatkowy odgrywa istotną rolę w weryfikacji i analizie danych dotyczących cen transferowych, mając możliwość oceny i ustalania dochodów, gdy wartości ustalone przez podmioty powiązane są niewłaściwe. Dzięki temu przedsiębiorstwa mogą uniknąć problemów związanych z opodatkowaniem i zapewnić sobie stabilność finansową. Warto również zwrócić uwagę na obowiązki podatników dotyczące określenia wartości transakcji kontrolowanych oraz na wpływ Polskiego Ładu na składanie oświadczeń związanych z cenami transferowymi.